Bezpieczna praca narzędziami ściernymi

Przed założeniem ściernicy na wrzeciono szlifierki należy:

Sprawdzić stan ściernicy:

• Skontrolować jej wygląd zewnętrzny, czy nie występują uszkodzenia mechaniczne, pęknięcia, rysy, wyszczerbienia, wykruszenia. Taką ocenę zaleca się przeprowadzić w warunkach dobrego oświetlenia
• Przeprowadzić próbę dźwięku. Patrz opis dotyczący ogólnych zasad transportu i magazynowania
• Sprawdzić cechowanie ściernicy, a szczególnie porównać dopuszczalną prędkość obrotową podaną na ściernicy, z prędkością obrotową wrzeciona szlifierki.

Sprawdzić stan szlifierki i elementów bezpośrednio współpracujących ze ściernicą, zgodnie z obowiązującymi instrukcjami, a w szczególności:

• Sprawdzić rzeczywistą prędkość obrotową wrzeciona, szczególnie w przypadku szlifierek z regulowaną prędkością obrotową oraz po remoncie szlifierki
• Dokonać oceny stanu powierzchni ustalających położenie ściernicy oraz powierzchni dociskowych kołnierzy oprawy, które powinny:
  • mieć odpowiednie wymiary według przepisów 
  • być płaskie, czyste, bez uszkodzeń, przesuwać się bez zakleszczania i zacięć
  • mieć zachowaną prostopadłość do powierzchni bazowych
  • kołnierze dociskowe powinny być dobierane parami i mieć: jednakowe średnice zewnętrzne, jednakowe wybrania i kształt tak, aby zaciskały ściernice tylko powierzchniami o kształcie pierścienia, jednakowo z obu stron. Zapobiega to mocowaniu ściernicy za krawędź otworu, która jest wrażliwa na wykruszenia i pęknięci
  • kołnierze oprawy muszą być wyważone.
• Oprawa ściernicy przenosi napęd; sprawdzić czy jest odpowiednio ustalona i zamocowana na wrzecionie
• Sprawdzić, czy ściernica swobodnie bez uderzeń i zacięć daje się nasunąć na wrzeciono, lub kołnierz stały oprawy. Aby ten warunek był spełniony, musi być zachowane suwliwe pasowanie wrzeciona ze ściernicą: otwory ściernic mają dodatnie odchyłki wymiarowe, natomiast wrzeciona odchyłki ujemne
• Nakrętki dociskowe i śruby oprawy ściernicy
• Nakrętka na wrzecionie musi być dobrze dokręcona, chociaż nie zanadto, tak, aby umożliwić prawidłowy napęd ściernicy, bez poślizgów. Jeżeli kołnierz ma wiele śrub rozmieszczonych na okręgu to należy je dokręcać równomiernie, jednocześnie należy dokręcać śruby znajdujące się naprzeciw siebie. Należy sprawdzić, czy śruby i nakrętki oprawy ściernicy swobodnie, bez zacięć i oporów wkręcają się i wykręcają.
• Sprawdzić przekładki. 

Przekładki wykonane są z materiału elastycznego i ściśliwego, np. z kartonu, plastiku i umieszczone są pomiędzy kołnierzem a ściernicą (zob. rys.). Przekładki powinny mieć grubość między 0,36 a 0,5 mm, a ich średnica powinna być co najmniej równa średnicy kołnierzy. Zadaniem przekładek jest:

• eliminacja odkształceń występujących między kołnierzem a ściernicą na obszarze docisku kołnierza
• zmniejszenie ryzyka poślizgu między kołnierzami a ściernicą
• równomierne rozprowadzenie osiowej siły docisku spowodowanej dokręceniem nakrętki, na cały obszar styku kołnierza ze ściernicą

Ogólnie rzecz biorąc, dwie przekładki, takiej samej wielkości kładzie się lub przykleja z obu stron ściernicy. Podkładki dostarczane są przez producenta lub na życzenie odbiorcy.

Przekładki nie są wymagane w następujących przypadkach:
- małych ściernic D ≤ 20 mm
- ściernic z obniżonym środkiem o symbolu kształtu 27
- ściernic półelastycznych o symbolu kształtu 29
- ściernic do przecinania, płaskich i z obniżonym środkiem, o symbolu kształtu 41 i 42, D ≤ 230 mm
- ściernic do przecinania ze stalowym środkiem o symbolu kształtu 43
- ściernic o symbolu kształtu 4 z kołnierzami stożkowymi
- ściernic garnkowych walcowych i stożkowych o symbolu kształtu 6 i 11, z nakrętką centralną
- ściernic z przyklejoną tarczą nośną lub z wkładkami gwintowymi o symbolu kształtu 35 i 36
- ściernic z przyklejoną tarczą nośną lub ściernic pierścieniowych z wkładkami gwintowymi o symbolu kształtu 2 i 37
- segmentów ściernych o symbolu kształtu 31
- ściernic trzpieniowych o symbolu kształtu 52
- ściernic z gniazdem gwintowym o symbolu kształtu 16 i 19
- osełek do gładzenia o symbolu kształtu 54 i osełek do gładzenia ręcznego o symbolu - kształtu 90
- supercienkich ściernic warstwowych T ≤ 0,5 mm używanych do nacinania i przecinania   

Montaż ściernicy z kołnierzami i przekładkami 

Podkładka może stanowić jednocześnie etykietę - nośnik informacji  

Przykład znaków określających położenie ściernicy 

Na wrzecionie szlifierki montować można jedynie ściernice, których prędkość dopuszczalna jest równa albo większa od rzeczywistej prędkości wrzeciona. W żadnym przypadku nie wolno przekraczać dopuszczalnej prędkości podanej na ściernicy.

Przy montażu ściernicy na wrzeciono należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:
podczas zaciskania kołnierzy oprawy śrubami, należy dokręcać na przemian znajdujące się naprzeciw siebie i kolejno następne (podobnie jak śruby koła samochodowego), bez wywierania nadmiernych sił.
- zaleca się stosowanie klucza dynamometrycznego. Orientacyjna wielkość momentu obrotowego “dociągania” śrub mocujących, podana została w tablicy.

Na stanowiskach szlifierskich wyposażonych w urządzenia do wyważania statycznego lub dynamicznego należy dokonać korekty wyważenia kompletu: ściernica - podkładki - oprawa\

W miarę trzeba ostrożnie zamontować komplet ściernicy z oprawą na wrzecionie szlifierki. Dokręcić śruby i nakrętki.
Po zamocowaniu ściernicy na wrzecionie szlifierki należy:

• usunąć wszystkie zbędne przedmioty i narzędzia ze szlifierki
• zamknąć i dokręcić osłony, wyregulować położenie podpór i uchwytów
• obrócić ściernicę ręcznie, aby stwierdzić czy obraca się swobodnie
• ocenić, czy nie występuje bicie.

Wielkość momentu obrotowego dociągania śrub mocujących

*) Dla zespołu ściernic moment dociągania należy przyjąć jak dla ściernicy o wysokości równej sumie wysokości.  

Wszystkie ściernice o średnicy zewnętrznej większej od 100 mm przed użyciem ich po raz pierwszy, a także po każdorazowym nowym założeniu, powinny być poddane próbie na biegu jałowym. Próba ta powinna być przeprowadzona w obecności osoby upoważnionej do zakładania ściernic.

Czas trwania tej próby winien wynosić: 

• dla szlifierek przenośnych -1/2 minuty
• dla wszystkich innych szlifierek - 1 minutę.

Próba może być przeprowadzona tylko w tym przypadku, gdy przestrzeń niebezpieczna jest chroniona a osłona jest założona w odpowiedniej pozycji.
Ściernica może być użyta dopiero po pozytywnym przeprowadzeniu próby.
Po próbie można ściernicę obciągać, sprawdzić i skorygować wyważenie, i przystąpić do pracy.

Ochrona osobista

W trakcie prac szlifierskich, użytkownik narzędzi ściernych (szlifierz) może zostać narażony na odpadające odłamki lub nadmierny hałas. W celu zabezpieczenia szlifierza przed tego typu zjawiskami konieczne jest stosowanie środków ochrony takich jak: okulary ochronne, nauszniki przeciwhałasowe, rękawice bądź skórzany fartuch.

Deklaracja nieszkodliwości

Dostarczane przez nas narzędzia ścierne nie zagrażają zdrowiu w sensie zasad prawa karnego, zarządzeń i przepisów. Są one wolne od antymonu, ołowiu, kadmu, azbestu oraz nie zawierają wolnego fenolu i wolnego formaldehydu. Nie podlegają one obowiązkowemu znakowaniu przewidzianemu w przepisach o materiałach szkodliwych.

Odpady narzędzi ściernych

Odpad narzędzi ściernych stanowi własność wytwórcy odpadów, tj. użytkownika narzędzi ściernych, który to zobowiązany jest do postępowania z odpadem w sposób zgodny z zasadami gospodarowania odpadami określonymi w ustawie o odpadach oraz przepisami związanymi.